Stijn Devillé
Vrede, Liefde & Vrijheid

11.11.2022 17.12.2022

Stijn Devillé Vrede, Liefde & Vrijheid

Stijn Devillé
Vrede, Liefde & Vrijheid

In de marge van de onderhandelingen van het Verdrag van Versailles ontmoeten drie mensen mekaar in een hotellobby in Parijs. De grote oorlog is achter de rug, de sfeer is uitgelaten: de twenties staan ready to roar.

De jonge, briljante econoom John Maynard Keynes - openlijk bisexueel in een tijd dat dat nog strafbaar was - is één van de onderhandelaars. Op een nacht valt hij voor de charmes van Lydia Lopokova, een ballerina van de Ballets Russes. Zij houdt een Afrikaanse man in het hotel voor een bediende. Die blijkt echter Charles D.B. King te zijn, gezant van Liberia, het enige vrije Afrikaanse land. King is dan ook de enige zwarte onderhandelaar op het congres. Er ontspint zich een gesprek over vrijheid. Waar ze alle drie naar op zoek schijnen.

Against the backdrop of the negotiations for the Treaty of Versailles, three people meet in a hotel lobby in Paris. The Great War is over, the atmosphere is exuberant: the twenties are ready to roar.

The young, brilliant economist John Maynard Keynes - openly bisexual at a time when that was still punishable by law - is one of the negotiators. One night he falls for the charms of Lydia Lopokova, a ballerina from the Ballets Russes. She mistakes an African man in the hotel for a servant.This man, however, turns out to be Charles D.B. King, envoy of Liberia, the only free African country present. King is therefore the only black negotiator at the conference. A conversation about freedom ensues. Which all three of them seem to be searching for.

 

tekst en regie Stijn Devillé
spel Michaël Pas, Prince K. Appiah, Clara Cleymans
muziek Geert Waegeman
dramaturgie Els Theunis, René Michaelsen, Jörg Vorhaben
scenografie Saskia Louwaard
kostuum Joëlle Meerbergen
geluid Stefan De Reese en Tom Buys
techniek Bernard Peeters, Viktor Thys & David Neumann
productie Ellen Haesevoets
decor Bertil Brakemeier, Bregt Janssens en Wim De Jaegher
Een coproductie van Het nieuwstedelijk, Staatstheater Mainz en Theater im Bauturm Köln en Het Laatste Bedrijf
foto Boumediene Belbachir

text and direction Stijn Devillé
actors Michaël Pas, Prince K. Appiah, Clara Cleymans
music Geert Waegeman
dramaturgy Els Theunis, René Michaelsen, Jörg Vorhaben
stage design Saskia Louwaard
costume design Joëlle Meerbergen
sound Stefan De Reese and Tom Buys
technical crew Bernard Peeters, Viktor Thys & David Neumann
production Ellen Haesevoets
set production Bertil Brakemeier, Bregt Janssens and Wim De Jaegher
A co-production of Het Nieuwstedelijk, Staatstheater Mainz and Theater im Bauturm Köln and Het Laatste Bedrijf

Donderdag23.09.202120:15C-Mine, GenkPremière
Vrijdag24.09.202120:15C-Mine, Genk
Dinsdag28.09.202120:0030CC Schouwburg, Leuven
Woensdag29.09.202120:0030CC Schouwburg, Leuvenvoor KU Leuven
Vrijdag01.10.202120:15De Nieuwe Zaal, Hasselt
Zaterdag02.10.202120:15De Nieuwe Zaal, Hasselt
Vrijdag08.10.202120:00CC Westrand, Dilbeek
Woensdag13.10.202120:15De Nieuwe Zaal, Hasselt
Donderdag14.10.202120:15De Nieuwe Zaal, Hasselt
Vrijdag15.10.202120:15De Nieuwe Zaal, Hasselt
Zaterdag16.10.202120:15De Nieuwe Zaal, Hasselt
Maandag18.10.202120:00OPEK, LeuvenUitverkocht
Dinsdag19.10.202120:00OPEK, LeuvenUitverkocht
Woensdag20.10.202120:00OPEK, LeuvenUitverkocht
Donderdag21.10.202120:00CC De Brouckere, Torhout
Vrijdag22.10.202120:00CC Het Gasthuis, Aarschot
Donderdag16.12.202120:00OPEK, Leuvenvoor KU LeuvenGeannuleerd
Vrijdag17.12.202120:00OPEK, Leuven
Zaterdag18.12.202120:00OPEK, Leuven
Maandag20.12.202120:00OPEK, LeuvenDuitstalige voorstelling met NL boventitels
Dinsdag21.12.202120:00OPEK, LeuvenUitverkocht
Vrijdag11.11.202220:00OPEK, Leuven
Zondag13.11.202220:00OPEK, Leuven
Dinsdag15.11.202220:00OPEK, Leuven
Woensdag16.11.202220:00OPEK, Leuven
Donderdag17.11.202220:00OPEK, Leuven
Vrijdag18.11.202220:00OPEK, Leuven
Zaterdag19.11.202220:00OPEK, Leuven
Dinsdag22.11.202220:15CC Muze, Heusden-Zolder
Donderdag24.11.202220:25De Nieuwe Zaal, Hasselt
Vrijdag25.11.202220:15De Nieuwe Zaal, Hasselt
Zaterdag26.11.202220:15C-Mine , Genk
Woensdag30.11.202220:15Cultuurcentrum Mol
Donderdag01.12.202220:15Schouwburg Noord, Merksem
Vrijdag02.12.202220:00CC De Branding, Middelkerke
Dinsdag06.12.202220:00CC 't Schaliken, Herentals
Woensdag07.12.202220:15CC Lokeren, Lokeren
Donderdag08.12.202220:15CC De Meent, Alsemberg
Vrijdag09.12.202220:15CC De Adelberg, Lommel
Maandag12.12.202220:00CC De Spil, Roeselare
Woensdag14.12.202220:00CC Ter Dilft, Bornem
Donderdag15.12.202220:00GC De Kluize, Oosterzeele
Vrijdag16.12.202220:15CC De Steiger, Menen
Zaterdag17.12.202220:00c o r s o, Berchem

TVLimburg reportage 22 september 2021

Dit is de pagina met alle info over Vrede, Liefde en Vrijheid. Meer info en beelden over de Duitstalige versie Frieden, Liebe & Freiheit vind je hier. 

"Maar Cleymans werkt als een magneet op de twee , als een fausse ingénue die al haar talenten en haar appetijtelijke lichaam inzet om de aandacht te trekken. Ze doet dat con brio, met een spervuur aan komische effecten, bijvoorbeeld als ze flauwvalt in de armen van de ene en de andere man. Hilarisch zijn de scènes waarin ze doet alsof ze slaapt, maar haar achterste wel heel wulps omhoog steekt, op een manier die aan de verbeelding weinig te wensen overlaat.

Echt opmerkelijk is bovendien dat ze een geboren danseres én comédienne is. Ze zet als danser niet alleen moeiteloos een ‘French Can Can neer, ze heeft ook het soort lichaamsbesef dat je bijna enkel bij dansers ziet. Tegelijk heeft ze het gevoel voor timing en overdrijving van echte komediespelers. Ze speelt nooit natuurlijk, maar altijd met een speelse, berekende overdrijving die haar rol als gepatenteerde verleidster ondersteunt, maar ook iets samenzweerderig met het publiek installeert."

Lees de hele recensie van Pieter T'Jonck voor Pzazz hier.

De inspiratiebronnen van Stijn voor Vrede, Liefde & Vrijheid.

Bij de seizoensstart van Culture Club op Radio 1 brachten Michaël Pas en Prince K. Appiah een fragmentje uit Vrede, Liefde & Vrijheid:  De ontmoeting tussen John Manyard Keynes en Charles D.B. King in Hotel Majestic tijdens de onderhandelingen van het Verdrag van Versailles.

Beluister hier. 

Stijn Devillé werd aangekondigd door de heren van Interne Keuken als 'de legendarische theatermaker van Het nieuwstedelijk genoemd. Hij vertelt honderduit over John Maynard Keynes, Lydia Lopokova en Charles D.B. King. Boeiend!

Beluister op de website van Radio 1

Keynes & Lopokova

John Maynard Keynes kantte zich als onderhandelaar scherp tegen de zware straffen die Duitsland opgelegd kreeg in de zogenaamde Vrede van Versailles, omdat ze volgens hem ingegeven waren door politieke wraakzucht en de kiem in zich droegen van een nieuw en veel groter conflict. Tijdens de conferentie haalde Keynes bakzeil. De geschiedenis gaf hem later gelijk. In de jaren dertig werd hij beschouwd als de architect van de New Deal, die de Amerikaanse economie na de beurskrach van 1929 uit het slop zou halen. Sinds de financiële crisis in 2009 is de Keynesiaanse theorie overigens helemaal terug: om uit het slop te geraken, moeten regeringen durven investeren in crisistijd. Het is een inzicht dat het afgelopen voorjaar - onder druk van de coronacrisis - nog helderder naar voren kwam.

Keynes is om nog meer redenen een interessante figuur. In Londen maakte de homosexuele Keynes deel uit van de Bloomsburygroep, de Britse avant-garde van kunstenaars en intellectuelen als Virginia Woolf. Hij huwde met Lydia Lopokova, een vooraanstaande danseres uit Diaghilevs Ballets Russes.

Charles D.B. King en Liberia

Ook aan de onderhandelingstafel in Versailles zat een delegatie van het Afrikaanse land Liberia. Anno 1919 zijn alle andere Afrikaanse landen nog Europese kolonies en dus niet zelfstandig vertegenwoordigd in Versailles. Liberia is echter een land opgericht door voormalige Amerikaanse slaven: eigenlijk is het dus ook een kolonie, met de inheemse bevolking als tweederangsburgers en de ingeweken, hoogopgeleide, Engelstalige, bevrijde Afro-amerikaanse ex-slaven als eersterangsburgers.

Spaanse griep

De conferentie in Parijs vindt overigens plaats terwijl de Spaanse Griep wereldwijd om zich heen grijpt. De pandemie eist naar schatting 20 tot 100 miljoen levens, en overtreft daarmee ruimschoots het dodental van de Grote Oorlog zelf. De griep verspreidt zich ironisch genoeg als een lopend vuurtje tijdens de vieringen, vaak massabijeenkomsten, die ontstaan wanneer de soldaten naar hun eigen land terugkeren.

Stijn Devillé (foto Boumediene Belbachir)

Stijn Devillé over Vrede, Liefde & Vrijheid

Kantelmomenten in de geschiedenis boeien me erg. Of het nu gaat om het eind van de tweede wereldoorlog of de financiële crisis, het zijn momenten waarop grote geschiedenis geschreven wordt.

Ik vind het dan erg interessant om niet alleen de zogenaamd grote figuren te bestuderen, maar ook te kijken naar wie in de coulissen deel uitmaken van die geschiedenis. Wat me bij het Verdrag van Versailles zo boeide aan de figuur van John Maynard Keynes, was in de eerste plaats natuurlijk zijn kritische houding tegenover het verdrag waar hijzelf aan had meegewerkt. Dat Keynes bovendien eigenlijk heel precies blootlegde hoe het verdrag zou leiden tot een nieuw conflict tussen Duitsland en de geallieerden was natuurlijk ook heel opzienbarend. Tegelijk ontwikkelde hij ook een nieuwe theoretisch model voor macro-economie, dat de hele wereld uit de depressie van de jaren ’30 haalde en vandaag ook weer erg actueel is, na de financiële crisis én de economische ravage die corona vandaag aanricht. Zo was het voor mij heel snel duidelijk, dat hij een centrale rol moest gaan spelen. 

Tijdens mijn research over het Verdrag van Versailles kwam ik er plots op uit dat er slechts één Afrikaans land vertegenwoordigd was, met slechts één gezant. Daar had ik dus nog nooit bij stilgestaan. Ik beschouw mezelf als een goed geïnformeerde, breeddenkende en progressieve mens. Maar plots moest ik bekennen dat ik er nooit bij had stilgestaan dat op het congres waar de wereld werd hertekend, slechts één Afrikaan genodigd was. Ik wist het zelfs gewoon niet. Dat vond ik eigenlijk choquerend. Dat onbekommerde niet-weten is natuurlijk een perfect voorbeeld van white privilege. Het kostte vervolgens wat onderzoek om te weten te komen, wie de gezant van Liberia precies was, wat zijn eisen waren, enzovoort. Het bleek te gaan om Charles D.B. King, een zeer geknipt diplomaat en gewiekst politicus, die als minister van Buitenlandse Zaken naar de conferentie in Parijs komt, en een paar weken later verneemt dat hij inmiddels in Liberia tot president is verkozen. Het was mij meteen duidelijk dat we deze geschiedenis ook mee moesten nemen in ons verhaal. Omdat het onze manier van denken vandaag, honderd jaar later, eigenlijk ontmaskert als een vorm van koloniaal denken.

De hele conceptiefase van dit stuk en een groot deel van de research vielen ook samen de afgelopen twee drie jaar met een aantal brede, wereldwijde ontvoogdingsstrijden die steeds sterker op de voorgrond kwamen. Bevolkingslagen die plots hun stem lieten horen, die zichtbaar wouden worden: niet alleen de Gele Hesjes in Frankrijk en België (waar ik mijn vorig stuk over schreef), maar ook #metoo, black lives matter of de lgtbq-beweging. Met die hedendaagse blik wou ik ook naar dat Verdrag van Versailles kijken, dat gesloten werd op een moment dat de suffragettebeweging sterk op kwam, en de japanners aandrongen op anti-discriminatieclausules bij de oprichting van de Volkenbond.

Keynes was een bijzonder groot kunstliefhebber en een notoir lid van de Bloomsbury kring en had tot de tijd van de vredesconferentie in Parijs overigens alleen homosexuele liefdesrelaties, wat in die tijd nog strafbaar was. Een ontmoeting tussen een homosexueel econoom en de eerste zwarte politicus op zo’n internationaal congres, leek me dus al een spannend uitgangspunt. Maar ik had ook nood aan een vrouwelijk perspectief. En dat diende zich meteen aan in de figuur van Lydia Lopokova.

Zij is in 1919 de leading lady van de Ballets Russes van Diaghilev, de avant-garde balletgroep die wereldwijd furore maakte. Diaghilev werkte met de belangrijkste artiesten van zijn tijd: Nijinski als danspartner voor Lopokova, Picasso als decor- en kostuumontwerper, Stravinsky, Satie en Debussy als componisten. De Ballets Russes waren een wereldwijd fenomeen, die zelfs in volle oorlogstijd de schouwburgen vulden in Parijs, Londen, Rome, Madrid, Rio de Janeiro, Chicago en New York. Tegelijk waren ze een soort ballingen, die door de Oktoberrevolutie in Rusland, nooit meer terug naar huis konden. Constant op de dool. We ontmoeten Lydia Lopokova zo op het moment dat haar Italiaanse echtgenoot en manager er vandoor is gegaan met haar geld. Dat brengt haar in een bijzonder precaire situatie: in de steek gelaten en berooid, maar gebonden aan een huwelijk en allicht zwanger van een ongewenst kind. Het is bijna een clichébeeld van de kwetsbare positie die vrouwen ook vandaag nog al te vaak treft.Keynes ontmoette Lopokova voor het eerst in december 1918. Die ontmoeting had een soort langzaam betoverend effect op hem. Na jarenlang vluchtige relaties met verschillende mannen te hebben gehad, ging hij opeens een levenslange en diepgaande liefdesrelatie aan met een vrouw. Zij zouden samenblijven tot zijn dood in 1946, Lydia zou nooit een nieuwe relatie aangaan.Deze drie figuren leken mij een goeie aanleiding om het over vrede, liefde en vrijheid te hebben, niet alleen in de nasleep van het verdrag van Versailles, maar ook vandaag. Hun ervaringen en verhoudingen lijken me nog erg actueel.