Kris Cuppens & Geert Waegeman
Lied

Juryrapport Taalunie Toneelschrijfprijs 2006

Kris Cuppens schreef voor Braakland / Zhebilding de autobiografische muziektheatermonoloog Lied, naar aanleiding van de geboorte van zijn zoon Jef. Tijdens een nachtelijke autorit terug van een fietsvakantie in Frankrijk naar huis, naar het sterfbed van zijn grootvader, trekt zijn leven en dat van zijn familie aan hem voorbij in poëtische, muzikale flarden, variërend van anekdotes en gedachten tot kinderrijmpjes en dialogen in Limburgs dialect. Hij, bijna 44 en zeker 11 kilo te zwaar, verhaalt over zijn grootmoeder, die ondanks haar door haar vader in woede kapotgetrapte nieren, acht zonen en een dochter ter wereld bracht, en een dagelijks gevecht tegen de pijn levert. Over haar zoon Christiaan, een van zijn ooms, die jong overlijdt aan een te groot hart. Over de pijn van de scheiding van zijn eerste vrouw, met wie hij net een dochtertje heeft als ze hem verlaat voor een ander. Zijn dierbare herinneringen aan de momenten die hij doorbrengt met zijn Bompa, zijn faalangst, het in het kraambed overlijden van zijn broertje, de geboorte van zijn twee kinderen, zijn passie voor wielrennen. Drie generaties Cuppens passeren de revue, waarbij zijdelings ook de grote Belgische geschiedenis aangeraakt wordt, met haar oorlog, het flamingantisme, de mijnstakingen. Openhartig beschrijft Kris Cuppens zijn eigen worsteling, twijfels en gevoelens, maakt hij als veertiger de balans op van wat geweest is of wat had kunnen zijn. Hoewel het gevaar op de loer ligt, is Lied door zijn authenticiteit en eerlijkheid nergens larmoyant of sentimenteel. Ook overstijgt het door de herkenbaarheid en invoelbaarheid het persoonlijke en particuliere. Treffend is de parallel tussen het cyclische van het fietsen en de levenscyclus. Kris Cuppens weet zich onderdeel van deze cyclus, van de onverbrekelijke lijn tussen ouder en kind, tussen de opeenvolgende generaties. Of, zoals hij het zelf ontroerend verwoordt in de laatste scène: 'Mijn vader tilt wat van zijn vader rest uit bed. Zoals ik mijn zoon, neemt mijn vader, zijn vader in zijn armen. Zoals hij, mijn vader, ooit mij. En ik, straks, hem.' 

De jury van de Taalunie Toneelschrijfprijs 2006:

Jan Van Dyck
Arie de Mol
Daniëlle Wagenaar
Steven Peters (secretaris)
© Nederlandse Taalunie, 2000-2008 alle rechten voorbehouden