Vrij op 8 mei

08.05.2023

Vrij op 8 mei

Vrij Op 8 mei is een avond waarbij de cultuursector de herdenking van het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding centraal plaatst. Dit jaar organiseren we een programma in aanloop naar 8 mei en in combinatie met onze voorstelling Yellowcake, Little Boy.

Maandag	08.05.2023	20:00	OPEK, Leuven
Maandag	08.05.2023	20:00	De Nieuwe Zaal, Hasselt		Uitverkocht
Woensdag	08.05.2024	20:00	OPEK, Leuven
Woensdag	08.05.2024	20:00	De Nieuwe Zaal, Hasselt
Zaterdag	26.04.2025	17:00	De Nieuwe Zaal, Hasselt	Vrij op 8 mei (gratis)
Zaterdag	26.04.2025	20:00	De Nieuwe Zaal, Hasselt	Yellowcake, Little Boy
Zondag	04.05.2025	15:00	OPEK Leuven	Yellowcake, Little Boy
Zondag	04.05.2025	20:00	OPEK Leuven	Vrij op 8 mei (gratis)

Op 8 mei 1945 gaf nazi-Duitsland zich officieel over. Heel Europa vierde de bevrijding uitbundig. Jarenlang was 8 mei een officiële feestdag, tot die in de jaren ’70 bij ons werd afgeschaft. Maar elders in Europa staat de dag nog steeds in het teken van vrede, democratie en vrijheid – ook de vrijheid van kunstenaars. Daarom nemen wij, artiesten, het voortouw om stil te staan bij onze kwetsbare vrijheden en ze te vieren.

Vrij op 8 mei is een programma waarin we het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding centraal stellen. Dit jaar organiseren we een programma in Hasselt en Leuven in aanloop naar 8 mei, in combinatie met onze voorstelling Yellowcake, Little Boy.

PROGRAMMA

Acteurs lezen fragmenten uit de ‘oorlogsstukken’ van Stijn Devillé (o.a. Hitler is dood & Vrede, Liefde & Vrijheid ).
In Leuven wordt het verzetsverhaal van Gaston Mombaers verteld door zijn zoon Patrick Mombaers. Gaston was sectie- en brigadeoverste van het verzet te Brustem en richtte de voetbalploeg ”FC Geelster” op als dekmantel van het Brustems verzet.
In Hasselt ontvangen we journalist en historicus Timmie Van Diepen en auteur van De razzia waarin hij het oorlogsverhaal reconstrueert van zijn familie. In augustus 2024 maakte hij een bijzondere familiereis met 47 familieleden naar Breendonk en Neuengamme in de voetsporen van 3 broers die op 22 augustus 1944, net voor de bevrijding, werden weggevoerd.
Jongeren van Toneelschool Jonna brengen in Leuven liederen uit Hortense, hun muziektheatervoorstelling over de 14-jarige verzetsheldin Hortense Daman.
De vredesbeweging is sterk vertegenwoordigd. Tachtig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog wordt Europa opnieuw geconfronteerd met oorlogsretoriek, atoomdreiging en wapenwedloop.
- Ludo De Brabander vanVrede VZW geeft een update over de wereldwijde wapenwedloop.
- Orry Van de Wauwer (in Hasselt) en Naomi Zoka (in Leuven) van Pax Christi spreken over de illusie van nucleaire afschrikking.

We herdenken de bezetting en het verzet.
We vieren de vrijheid en de vrede.

Wanneer en waar?

Inschrijven is gratis. Tickets voor de voorstelling bestel je afzonderlijk.

Zaterdag 26 april – 17u in De Nieuwe Zaal, Hasselt
(aansluitend Yellowcake, Little Boy om 20u)

Schrijf je hier in (gratis)
en boek hier tickets voor de voorstelling

•Zondag 4 mei – 20u in OPEK, Leuven
(na de matinee van Yellowcake, Little Boy om 15u)

Schrijf je hier in (gratis)
en boek hier tickets voor de voorstelling

HASSELT: Tussen Vrij op 8 mei en de voorstelling serveren we Bevrijdingssoep, een recente traditie uit Nederland waar de soep geserveerd wordt tijdens de Vrijheidsmaaltijden die door het hele land plaatsvinden. Ze hebben één gemeenschappelijk doel: een bijzondere ontmoeting aan de eettafel, waarbij de thema's vrijheid, onvrijheid en verbinding centraal staan. Verwacht je aan een bijzonder lekkere en vullende maaltijdminestrone van Ciao Zuppa, te koop aan het symbolische bedrag van 8 euro.

LEUVEN: Tussen de matineevoorstelling en Vrij op 8 mei is voldoende tijd om ergens te gaan eten in de stad. Ver hoef je niet te lopen want je kan zeker in Café Entrepot in OPEK terecht. .

2024

Hasselt 2024

Dit jaar ligt er een extra focus op de impact van de oorlog op de achterblijvers, de familie en de kinderen van het verzet.

In de Nieuwe Zaal hebben we een primeur! De avant-première van de boekvoorstelling van “De razzia”. In zijn pas verschenen boek reconstrueert journalist Timmie Van Diepen het verhaal van een razzia in Molenbeersel in augustus 1944, net voor de bevrijding, waarbij zijn familie zwaar wordt getroffen. Vijf mensen van hetzelfde gezin overleven de oorlog niet, onder wie zijn overgrootvader Willem. Een zoektocht van 10 jaar naar de waarheid over het hoe en waarom van wat er toen gebeurde. We lezen fragmenten uit het boek en Timmie vertelt ons waarom die zoektocht zo moeizaam verliep.

Historicus Cyril Rubens komt vertellen over de 24 Limburgse partizanen die op dinsdag 11 april 1944 tegelijk geëxecuteerd werden in Breendonk.

Peter Schrijvers, curator van museum Liberation Garden in Leopoldsburg leidt een videogetuigenis in van Renée Dardenne die als jonge twintiger met haar vader in het verzet van Balen zat.

Verder luisteren we samen naar fragmenten uit de podcast ‘De oude gevangenis van Hasselt’ van Karin De Greeve. Hierin staat de spectaculaire ontsnapping uit de oude gevangenis van Hasselt op 10 juni 1944 centraal waarbij vijf jonge mannen het leven lieten.

Jean Van Isterdael spreekt over de daad van zijn vader die dag en de impact die dat nog steeds op hem heeft vandaag.

Ook dit jaar beginnen we de avond met de livestream vanuit het fort van Breendonk van ‘Dit zijn de namen’, een indrukwekkende 48-uur durende voorleesmarathon van namen van Belgische verzetshelden die tussen 1940 en 1945 zijn gedood.

De avond sluiten we af met een fragment uit de film ‘WIL’ van Tim Mielants geselecteerd door Cinema ZED.

Actrice Sara Vertongen van Het nieuwstedelijk is host van de avond.
De 18 jarige Annelien Aerts speelt enkele nummers en zingt.

Leuven 2024

Ook in Leuven beginnen we met de livestream vanuit het fort van Breendonk van ‘Dit zijn de namen’, een indrukwekkend 48-uur durende voorleesmarathon van namen van Belgische verzetshelden die tussen 1940 en 1945 zijn gedood.

En we hebben in Leuven 2 primeurs! Met Stijn Devillé als host en in samenwerking met Helden van het verzet, gaat op Vrij op 8 mei namelijk het allereerste verzetscafé in Leuven door. Een verzetscafé is een plek waar sprekers een lokaal, inspirerend verzetsverhaal komen vertellen. De sprekers hebben erg persoonlijke banden met de verzetshelden die ze vertegenwoordigen.

Op 8 mei spreken Rita & Frieda Vrancken over het oorlogsverleden van hun familie waar Rita het boek ‘Ge wint geen oorlog zonder verzet’ over schreef. Hun grootvader stond op de eerste rij toen de eed van Buchenwald werd uitgesproken. Achterkleinzoon Klaas leest die voor.

Johan Storckel vertelt over zijn grootvader Andreas Storckel, buurman van de jonge verzetsheldin Hortense Daman.

We horen via Valerie Vanmeel, zijn kleindochter, het verhaal van de Aarschotse verzetsstrijder Louis Vanmeel, waar historicus Bert Cornelis recent het boek ‘Door Duitse puinen’ over schreef.

Leuvense scholieren maken elk jaar samen met 30CC een schoolreis naar Weimar en Buchenwald en werken er rond oorlog en verzet. Op 8 mei doen enkelen van hen verslag van de indruk die die reis op hen heeft gemaakt.

Theatermaakster Sietse Remmers maakte voor het Nationale Opera & Ballet van Nederland Frieda Belinfante een ‘one woman musical’ dat er op 4 mei 2024 in première gaat in het kader van Theater na de Dam (de Nederlandse inspiratiebron voor Vrij op 8 mei).

Sietse zingt enkele nummers en leest samen met spelers van o.a. LUCA Drama fragmenten uit dit nagelnieuwe stuk over Frieda Belinfante -verzetsheld, cellist, queer – maar vooral de eerste vrouw ooit die haar eigen symfonieorkest dirigeerde. (In Belgische première dus!)

2023

Hasselt 2023

Sara Vertongen van Het nieuwstedelijk is gastvrouw van de avond en speelt met Kris Cuppens een scène uit Hitler is Dood van Stijn Devillé.

Karin De Greeve in gesprek met René Lambrechts over het ongelooflijke verhaal van zijn Limburgse verzetsfamilie.

Unieke fragmenten uit het audio en beeldarchief.

Documentaire 'Colette'.

"Documentaire over de 92-jarige Colette Marin-Catherine, die na 74 jaar het kamp bezoekt waarin haar broer tijdens de Tweede Wereldoorlog werd opgesloten en uiteindelijk stierf. Zowel broer als zus vochten destijds mee met het Franse verzet. Om geen oude wonden open te halen, heeft zij het kamp Mittelbau-Dora nooit eerder bezocht. Wanneer zij geschiedenisstudente Lucie leert kennen, besluiten zij samen het kamp te bezoeken om toch nog herinneringen van haar broer op te halen. Bekroond met de Oscar voor beste korte documentaire."

Stan Martens en Colette Goossens lezen uit Zijn oorlog in de luwte van Tuur Devens , een verslag over de overlevingsstrategieën van diens schoonvader

Bert Hornikx is onemantrommelkorps van dienst

Het Citékoor Genk en Omroerkoor Hasselt zingen verzet !

Een programma van Het nieuwstedelijk en Cinema Zed i.s.m. de 8 mei coalitie Limburg

Leuven 2023

Acteurs Tom Van Bauwel, Michaël Pas, Alejandra Theus, Matthias Van de Brul, Rashif El Kaoui,... brengen samen met studenten van LUCA Drama, spelers van Cie Tartaren en jongeren van fABULEUS fragmenten uit Hitler is dood en de monoloog Schop van Freek Mariën/

Erik Wijnen vertelt over het lokaal verzet en het verhaal van het toen 14-jarige Leuvens verzetsmeisje Hortense Daman.

Dit zijn de namen, een marathon voorleessessie van de namen van verzetsstrijders, wordt gelivestreamd.

Leuvense zesde middelbaar scholieren delen de belevenissen van hun reis naar Weimar / Buchenwald.

Prince K. Appiah en een dj-set vol protestsongs ronden de avond af.

Een samenwerking tussen de drie Leuvense stadsgezelschappen Het nieuwstedelijk, fABULEUS en Compagnie Tartaren i.s.m. Het Kwartier, 30CC en LUCA School of Arts. Met de steun van Hart Boven Hard, Platform 2103 en de 8 mei coalitie Leuven.

Vrij Op 8 Mei from De Studio on Vimeo.

Dit zijn de namen

In WOII stierven 15.000 Belgische verzetshelden. Geëxecuteerd, onthoofd, doodgemarteld, op straat neergeschoten … Vaak doodgewone burgers die buitengewone dingen deden tegen de bezetter. Helaas zijn ze zowat allemaal vergeten. Hoog tijd om dat veranderen! “Historicus Dany Neudt tweette eerst dagelijks over ‘helden van het verzet’. De massale respons leidde tot een vzw en een website met dezelfde naam, tot een eerste verzetsnovelle door Tim Van Steendam en tot Verzetscafés in Gent, Antwerpen en Brugge. En straks ook het evenement ‘Dit zijn de namen’.” Van zaterdagavond 6 mei om 18u tot maandagavond 8 mei om 20u30 worden de namen voorgelezen van alvast 8.500 vermoorde verzetshelden. Met slechts twintig seconden per naam, met hun beroep, leeftijd en plaats van overlijden erbij, duurt dat al twee volle dagen. De samenstelling van de namenlijst gebeurt in samenwerking met Cegesoma, het Belgische expertisecentrum voor de geschiedenis van de conflicten van de twintigste eeuw, en de Dienst Archief Oorlogsslachtoffers van het Rijksarchief. Deze eerbetuiging wordt live gestreamd vanuit het Fort van Breendonk. Destijds was het een ‘SS-Auffanglager’, nu is het een Nationaal Gedenkteken.