je kan toch
doen alsof
je mij niet
gezien hebt
dan heb ik jou
ook niet gezien
Kenneth Berth sprak met theatermaker Christophe Aussems over zijn nieuwe voorstelling Hybris. Na zijn eigen burn-out van enkele jaren geleden, werd hij getroffen door het stijgende aantal burn-outs onder artsen. Ze staan onder een enorme druk. Daarnaast focust hij op medische fouten. Die kunnen niet alleen dramatische gevolgen voor de carrière van artsen hebben, maar vooral ook voor het leven van de patiënt. Voor Hybris interviewde Christophe Aussems artsen, patiënten en experts. Je hoort enkel van hun stemmen in deze reportage. Klara
Hybris een krachtig, ingetogen drama over een belangrijk maatschappelijk onderwerp
"Tom Ternest en Inge Paulussen weten fysiek en verbaal de confrontatie tussen dader en slachtoffer, tussen twee gevoelige mensen, zeer geloofwaardig en overtuigend over te brengen. Ze uiten hun emoties luid, lopen tegen de muur, vallen een enkele keer tegen elkaar aan, zinken weg in de stiltes van de onmacht, hallucineren in een nachtmerrie. Daarbij worden ze begeleid en vooral gestuwd door de live uitgevoerde organische muziek van Bert Hornikx op de elektronische xylofoontoetsen en Patricia Vanneste op viool. Muziek, woord, beweging zijn in mooie balans, mede door de korte lichtflitsen die momenten stilleggen." Theaterkrant
Een tekst in een uiterst noodzakelijke beknoptheid
"Ook hun lichaamstaal zegt wat er in hun binnenste omgaat. Hun afgemeten woordenwisseling en de daarmee gepaard gaande afstandelijkheid in het elkaar helpen, is dan ook beladen door een soort angst elkaar pijn te doen. Die spanning, eventjes onverwacht doorbroken door de suggestie van een sterke illustratieve droomscène van de jonge man, zegt zoveel meer dan praten zou kunnen." Theatermaggezien
"De verhalen uit de voorstelling vloeien allemaal voort uit mijn interviews en research. Ik gebruik soms zelfs letterlijke quotes. De ontmoeting zelf heb ik verzonnen. Het is een onwaarschijnlijke ontmoeting. Zij loopt net het operatiekwartier buiten, compleet overstuur nadat er wat is misgelopen. En hij, die gezworen had nooit meer een voet te zetten in het ziekenhuis waar hij zelf slachtoffer werd van een medische fout, is opgebeld omdat zijn mama geopereerd wordt na een zwaar auto-ongeval. Hij moet wachten en zwerft wat rond in de vleugel van het oude kinderziekenhuis. Daar, in wat ik ‘de onderbuik van het ziekenhuis’ noem, ontmoeten ze elkaar."
In de aanloop naar de première van de voorstelling Hybris spraken we met regisseur Christophe Aussems. Lees hier het volledige interview.

“Vier jaar geleden kreeg ik met een serieuze burn-out te maken. Ik ben me daar in gaan verdiepen en las toen dat het ook veel chirurgen overkomt. Terwijl ik dacht: die moeten mensen beter maken, niet zelf ziek worden. Maar ja, de marktwerking, de concurrentie, het zorgt voor ontmenselijking van de zorg.”
Lees hier het interview met Christophe Aussems in Theatermagazine Jeroen uit januari 2019.

Zorgwijzer, het magazine van Zorgnet-Icuro, sprak met Christophe Aussems over Hybris. Lees het interview hier.

De voorstelling wordt muzikaal begeleid door Patricia Vanneste en Bert Hornikx. Hij speelt gewoonlijk drums, maar voor deze voorstelling maakt hij gebruik van zijn zelfgemaakte elektrische marimba als percussie-instrument. Dat biedt volgens hem erg veel mogelijkheden. Zij genoot een klassieke opleiding, maar heeft ook al heel wat ervaring in de popmuziek. Voor dit stuk speelt ze op de elektrische viool. De mogelijkheden met dat instrument zijn beperkter, dus het is van belang de juiste effecten te creëren. De beide artiesten wijken zo wat af van het vertrouwde. “We hebben er een muzikale speeltuin van gemaakt”, zegt de violiste.
De muzikanten staan, in tegenstelling tot de acteurs, in rechtstreeks contact met het publiek, aangezien ze mee aan de andere kant van het glas zitten. Toch dragen ze een koptelefoon tijdens de voorstelling. Volgens de violiste duiken er veel verschillende werelden op, het publiek, de muzikanten, de acteurs. Dat werkt het decor dan ook in handen. “Het is belangrijk dat die werelden samenkomen tijdens het stuk.”, zegt ze.

Voor Artsenkrant interviewde Peter Anthonissen regisseur Christophe Aussems over Hybris. Lees het interview hier.
Natraject voor de zorgprofessional
Exclusief voor zorgprofessionals bieden Het nieuwstedelijk en de opleiding PS4SV van het Leuvens Instituut voor GezondheidszorgBeleid in de slipstream van Hybris een natraject aan met als centraal thema: second victims in de gezondheidszorg.
Doel is om na het bezoek aan de voorstelling in de vertrouwde omgeving van je organisatie of je team te reflecteren over de thema's uit de voorstelling. We doen dit aan de hand van videofragmenten uit de voorstelling. Verschillende Vlaamse ziekenhuizen hebben ondertussen ingetekend voor dit natraject. Dit traject voor professionals zal ook beschikbaar zijn tijdens de nieuwe speelreeks van Hybris in het najaar van 2020. Deze toolbox is ook mogelijk in een opleidingscontext.
Ben je geïnteresseerd? Contacteer dan voor meer informatie Het nieuwstedelijk of het LIGB.

"Een arts is ook een mens,
die kwetsbaar is en zich schuldig voelt."
Naar aanleiding van Hybris sprak Visie met Dr. Michel Bafort over het bespreekbaar maken van medische fouten. Lees het interview hier.
Credits
interviews, tekst en regie
Christophe Aussems
spel
Inge Paulussen & Tom Ternest
muziek
Patricia Vanneste / Esther Coorevits
& Bert Hornikx
dramaturgie
Els Theunis
scenografie
Bart Van Merode
kostuumontwerp
Chris Snik
geluid
Stefan De Reese & Tom Buys
techniek
Bregt Janssens, Viktor Thys
& Bernard Peeters
productie
Ellen Haesevoets & Thomas Verachtert
atelier scenografie
Andreas Ketels - kunstenvliegmerk
regie-assistentie & transcriptie interviews
Ellis Meeusen
opnames interviews
Kenneth Berth
transcriptie interviews
Pieter Delfosse
In samenwerking met Master Theater Toneelacademie Maastricht
De productie kwam tot stand met de steun van de Tax Shelter maatregel van de Belgische federale overheid & Gallop Tax shelter

boekje #496 bij De Nieuwe Toneelbibliotheek
De Stand der Dingen
10.10.2019
Op donderdag 10 oktober focusten we in OPEK Leuven op de juridische aspecten van omgaan met 'medische fouten'. Experts/ervaringsdeskundigen Chris Boeckxstaens en Tom De Gendt, dramaturge Els Theunis én het publiek gingen na de voorstelling met mekaar in gesprek.
Chris Boeckxstaens kan bogen op een loopbaan als chirurg en managementlid in ziekenhuizen. Momenteel is ze werkzaam als arts-adviseur bij de Dienst Vreemdelingenzaken. Daarnaast is ze regelmatig actief in de medische expertise en verzekeringsgeneeskunde.
Tom De Gendt is advocaat aan de balie in Leuven, gespecialiseerd in publiek recht, farmaceutisch en medisch recht. De Gendt is ook praktijkassistent aan UHasselt en lid van de Raad van Bestuur van Jessa Ziekenhuis Hasselt.
De Stand der Dingen
01.02.2019
Op 1 februari gaf Christophe Aussems in C-mine Genk inzicht in het ontstaansproces van zijn nieuwe voorstelling Hybris. In een exclusieve preview brachten we al enkele tekstfragmenten en lieten we de muziek horen die Bert Hornikx en Patricia Vanneste voor de voorstelling maakten. Hiervoor knutselde Bert zijn eigen digitale vibrafoon in elkaar en bestrijkt Patricia een vijfsnarige elektrische viool.
Bovendien nodigden we Arie Adriaensen uit om te spreken over zijn onderzoek. Als voormalig piloot onderzoekt hij hoe veiligheidsprocessen uit de luchtvaart ingezet kunnen worden in de medische sector.
De Stand der Dingen
06.02.2019
In OPEK Leuven nam Christophe ons op 6 februari mee in zijn vooronderzoek, brachten we enkele tekstfragmenten en bekeken we de documentaire “Burning out”. Deze verbijsterende film van Jérôme le Maire over een ziekenhuis in Parijs is één van de grote inspiratiebronnen voor de voorstelling. Chronische stress, burn-out en psychosociale risico's verzieken het ziekenhuis. Zich bewust van het probleem, heeft het management een audit van de organisatie van het werk aangevraagd om te trachten een oplossing te vinden. Op het einde van de avond gaf scenograaf Bart Van Merode een inkijk in de beeldtaal van de voorstelling en kregen we in de zaal een exclusieve preview van zijn scenografie.